Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Krzywda i kłamstwo Republiki Weimarskiej

04 sierpnia 2023 | Rzecz o historii | Piotr Bożejewicz
1920 r.: francuski żołnierz w pociągu pełnym koksu (w pobliżu Kolonii), wysyłanego do Francji w ramach reparacji wypłacanych przez Niemcy po I wojnie światowej
autor zdjęcia: Getty Images
źródło: Rzeczpospolita
1920 r.: francuski żołnierz w pociągu pełnym koksu (w pobliżu Kolonii), wysyłanego do Francji w ramach reparacji wypłacanych przez Niemcy po I wojnie światowej
John Maynard Keynes (1883–1946), angielski ekonomista
autor zdjęcia: Getty Images
źródło: Rzeczpospolita
John Maynard Keynes (1883–1946), angielski ekonomista
Niemcy protestujący pod Reichstagiem po ogłoszeniu postanowień traktatu wersalskiego podpisanego 28 czerwca 1919 r.
autor zdjęcia: German Federal Agency for Civic Education/ Wikimedia Commons
źródło: Rzeczpospolita
Niemcy protestujący pod Reichstagiem po ogłoszeniu postanowień traktatu wersalskiego podpisanego 28 czerwca 1919 r.

Mit o tym, że traktat wersalski pchnął Niemcy w otchłań nędzy i egzystencjalnego upadku, przetrwał Hitlera i wrósł w historyczny kanon.

Gdy słyszymy o trosce przywódców Europy, żeby Rosja – która barbarzyńsko morduje swych sąsiadów – nie czuła dyskomfortu upokorzenia ze strony Zachodu, w tle pobrzmiewa wspomnienie błędów państw Ententy po I wojnie światowej. Logiczny ciąg zdarzeń wskazuje, że surowe obchodzenie się z pokonanym, a zwłaszcza jarzmo narzuconych reparacji wojennych – niemożliwych do udźwignięcia, a przy tym niesprawiedliwych – musiało wywołać frustrację Niemców, za czym szła destrukcja systemu politycznego, krach demokracji, a w konsekwencji II wojna światowa. Pomijając, że Rosji wciąż daleko do klęski, to wpływ reparacji na los Republiki Weimarskiej byłby wart rozważenia, gdyby Niemcy je naprawdę płacili.

Zadośćuczynienie czy zemsta?

Problem odszkodowań wiąże się z kwestią winy za wojnę – rzeczywiście w lipcu 1914 r. mocno niejasnej. Sprawa nurza się w hipokryzji, gdyż bez wyjątku wszystkie mocarstwa, począwszy od Niemiec, miały dowody na swoją niewinność, publikowane w księgach różnego koloru.

Odwołanie do odpowiedzialności było rewolucyjne; dotychczas pokonanych karano bez dania racji. Prusy brutalnie zdarły skórę z Paryża po 1870 r., a bolszewicka Rosja słono zapłaciła za pokój w Brześciu. Nic nie wskazuje, by Rzesza łagodniej obeszła się z Francją po zwycięstwie na froncie...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 12639

Wydanie: 12639

«
  • sierpień
  • 2023
»
PnWtŚrCzPtSbNd
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031   
Spis treści
Zamów abonament